SPD: Sensory Processing Disorder
Ook wel zintuiglijke prikkelverwerking genoemd.
Sensorische Informatieverwerking (S.I.) is het proces van het kunnen opnemen, selecteren en verwerken van zintuiglijke informatie door het zenuwstelsel.
Om te kunnen registreren, waar te nemen, te begrijpen, te herinneren en te beleven.
Wat kun je zien bij Sensorische Informatieverwerkingsproblemen?
• Erg beweeglijk zijn, veel motorische onrust…
• Wil niet aangeraakt worden…
• Zelf alles en/of iedereen aan willen raken…
• Is onhandig…
• Houdt zijn / haar oren dicht…
• Maakt zelf veel geluid…
• Wordt soms “ineens” zo boos…
• Reageert traag…
• Kan nagels knippen, haren knippen of tanden poetsen bijna niet verdragen…
• Wordt ziek van bijv. de geur van lijm of bepaald eten, of parfum…
• Raakt snel geïrriteerd bij honger en dorst…
• Moeite om in actie of juist tot rust te komen…
Je kunt overgevoelig zijn voor zintuiglijke prikkels, of juist ondergevoelig, of allebei zijn.
Dit noemen we hyper- en hyporesponsiviteit. Dit is een officieel diagnostisch kenmerk van autisme (Autisme Spectrum Stoornis). Maar sensorische informatieverwerkingsproblemen zien we ook bij mensen met bijv. ADHD, Hoogbegaafdheid, DCD/Dyspraxie, CP, een ontwikkelingsachterstand, prematuriteit, beelddenkers, maar ook bij mensen zonder diagnose.
Ik kwam in aanraking met Sensorische Informatieverwerkingsproblemen na de geboorte van mijn zonen. De een was voornamelijk hyporesponsief en de ander hyperresponsief.
In de praktijk een lastige combinatie. (dit is zacht uitgedrukt!). Als je niet op je zintuigen kunt vertrouwen, geeft dat een angstig, onveilig gevoel. Onze ene zoon wilde continue prikkels opzoeken, en kon er geen genoeg van krijgen. Bijv. harde muziek in een hoog tempo, felle disco-lampen, felle kleuren, altijd in actie, gevaarlijke dingen doen, zoals van hoge hoogtes afspringen of zich zomaar laten vallen, geen pijn of kou voelen.) Terwijl onze andere zoon juist moeite had met het verwerken van prikkels. Hij had last van harde geluiden, wilde een zonnebril op bij fel licht, hield niet van drukte om hem heen, wilde altijd appelmoes bij zijn eten, was graag in de natuur en buiten, en was heel gevoelig voor pijn of plotselinge veranderingen. Aangezien we drie zonen hebben voelde ik me vaak in een spagaat terecht komen. Samen dingen ondernemen was niet makkelijk. Zelf kwam ik er tijdens de opleiding tot SI-therapeut achter dat ik hyperresponsief ben voor veel prikkels. Het was goed om te weten, want toen begreep ik de uitdaging als gevoelige moeder met een zoon die prikkel zoekend is. Ik heb de opleiding tot SI-therapeut gevolgd bij Anders Kijken naar Kinderen in Leiden en heb veel geleerd. Het proces van SI is belangrijk voor je alertheid, concentratie en aandacht.
Zintuiglijke problemen kunnen tot heftige stress leiden. Of tot weinig lichaamsbesef, weinig zelfvertrouwen en een laag zelfbeeld. (faalangst) Om meer inzicht te krijgen in je Sensorische Informatieverwerking kan ik samen met jou een Sensorisch Profiel opstellen, na onderzoek.
Hiervoor kan ik observeren ( in de situatie waar je last ervaart, bijv. op school, op je werk of thuis), de Sensory Profile van Dunn (vragen- checklist) invullen tijdens een gesprek met je ouders of met jou en kan er aanvullend onderzoek nodig zijn. Bijv. naar omgevingsinvloeden.
Zo komen we tot het inzichtelijk maken van kansen en kwetsbaarheden m.b.t. jouw zintuiglijke verwerking. (van welke zintuiglijke prikkels en op welke momenten heb je veel last, en wat is je sterke zintuig dat je in kunt zetten ter compensatie) En kan ik bijpassende interventie strategieën met je bedenken. Denk bijv. aan rustmomenten, een begrijpende omgeving, concrete en heldere communicatie, verwachtingen, doseren van prikkels, voorspelbaarheid, controle, afleiding, rust in je hoofd. We kunnen een Sensorisch Activiteiten Plan maken.
Want zintuiglijke prikkels zijn niet alleen negatief. Denk aan hoe je kunt genieten van mooie muziek, van sport en bewegen en bijv. van lekker eten.
Ook hier is maatwerk belangrijk. Iedereen is anders. Sensorische Informatieverwerkingsproblemen uiten zich bij iedereen anders. Dit kan zelfs van dag tot dag variëren. ( hoe leuk is het? vermoeidheid? honger?). En input van prikkels kan nog een hele tijd doorwerken. Bijv. vestibulaire input (evenwichtsprikkels) kan zelfs nog tot 4 uur doorwerken!
Het gaat om jou. Wat is jouw doel? Ik kan je inzichten en kennis bieden en je hierin begeleiden.
Quotes Temple Grandin:
“Ik kan het geluid niet moduleren. Het is alsof een microfoon alles opneemt. ( alles komt even hard binnen). Ik heb 2 keuzes : open laten staan of afsluiten… Harde geluiden doen pijn aan mijn oren.
“Als kind vond ik aanraking en geluid vreselijk, maar ik was altijd op zoek naar visuele prikkels. Ik was gek op gestreepte T-shirts en lichtgevende verf.”
Deel het bericht "Sensorische Informatieverwerking"